Yüzlerce yıllık felsefe tarihinin varlığını hatırlayınca şöyle düşündüm; “Söylenmemiş söz yoktur, yazılmamış, hayata not düşülmemiş sözler vardır…” Beni diğerlerinden farksız yapmaya bütün gücüyle gece gündüz çalışan bir dünyada, kendim olarak kalabilmek adına söylediğim ve “sözlerle şifa kitabı” olarak yazdığım “AFORİZMALAR” adlı kitabımda okuyacaklarınız, benim hayata düşeceğim kısa notlarımdır, aforizmalarımdır ama tahmin ediyorum ki benden önce “benzerleri” söylenmiştir.
AFORİZMA NEDİR?
Ruhun kendi kendine konuşması olan aforizma, sözlük anlamıyla özdeyiş, vecize ya da özlü sözdür. Düşünce, duygu ya da ilkeleri kısa ve öz bir biçimde anlatır. Kimi zaman motto, kelamıkibar ve ülger olarak da ifade edilir. İnsanlık şüphesiz binlerce yıllık bilgi birikimi ile bugünlere gelmiş ve gelecekte de bugünün bilgisiyle var olacaktır. Hayatın dur durak bilmeyen akışı içindeki duygu karmaşaları, bilinmezlikler, deneyimsizlikler insanın kafasını karıştırır. Bir zamanlar aklımızın bir köşesinde yer eden ve bizi çözüme götürebilecek olan bir bilgi, olgu veya yöntem unutulur gider. Böyle durumlarda insan bir yön göstericiye ihtiyaç duyar. Aforizmalar yön göstericilerdir; yaşanmışlıklardan, genel geçer bilgiden ve klişelerden yola çıkar ama insana doğru yolu bulmasında, unuttuklarını hatırlamasında, bildiklerini tazelemesinde, tecrübelerini pekiştirmesinde yardımcı olur. Oscar Wilde’ın dediği gibi; “Her şeyi bilecek kadar genç değilim…” Bazı sözlerin içi dolu dolu olmaz. O an sizi etkiler ama içi dolu değilse kısa zamanda etkisi uçup gider. Çok konuşulur ama hiçbir anlamı yoktur bazen… Ama birkaç söz duyarsınız az ve özdür… Mevlana’nın;"İnsanların en hayırlısı, insanlara yararı olandır. Sözün en hayırlısı, az ve anlaşılır olanıdır…" diye anlattığı sözlerden, yani aforizmalardan bahsediyoruz.
KADERE YÖN VERMEK MÜMKÜN MÜ?
Aforizmalar büyümeyi, biçimlenmeyi ve bütünleşmeyi sağlamaya çalışır. Toplumla uyum içinde yaşayabilmeniz için kendi iç dünyanızda neler olup bittiğinin ve dış çevrenin sizi nasıl etkilediğinin farkında olmanızı öğretir. Bu nedenle aforizmanın amacı bastırdığınız duygu ve düşünceleri, bilinç düzeyinize çıkarmak ve farkındalık oluşturmaktır. Böylece bilincinizi yeniden düzenleyebilir ve farklı kutuplarınızı, ayrılıklarınızı şu an ve şimdi kendi içinizde bir araya getirebilirsiniz. Çünkü bilinç ve zihin birbirinden farklıdır. Bilincinizle zihninizden geçen hangi düşünceye odaklanırsanız, o düşünceye uygun duyguları hisseder ve ona göre davranırsınız. Yani bir söz ile seçimleriniz, söylemleriniz ve eylemleriniz değişebilir; bir söz ile kaderinize yön verebilirsiniz. Mahatma Gandhi’nin söylediği gibi: “Söylediklerinize dikkat edin; düşüncelere dönüşür. Düşüncelerinize dikkat edin; duygularınıza dönüşür. Duygularınıza dikkat edin; davranışlarınıza dönüşür. Davranışlarınıza dikkat edin; alışkanlıklarınıza dönüşür. Alışkanlıklarınıza dikkat edin; değerlerinize dönüşür. Değerlerinize dikkat edin; karakterinize dönüşür. Karakterinize dikkat edin; kaderinize dönüşür.”
DÜŞÜNCENİN GÜCÜ…
Hayatınızı ve geleceğinizi düşüncelerinizle, siz şekillendiriyorsunuz. Yaşamınızı yöneten şey aslında düşünme biçiminizdir. Düşünme biçiminiz sizi başarıya ve keyifli bir yaşama ya da başarısızlığa ve mutsuzluğa götürebiliyor. Çünkü sizi mutlu veya mutsuz eden olaylar değil, olaylar hakkındaki düşüncelerinizdir! Odaklandığınızda, aforizmalar, zihninizden geçen düşünceler olur ve bilinciniz ile odaklandığınız düşünceler; duygularınıza, duygularınız bir “sonuç” olarak seçimlerinize, eyleminize ve söylemlerinize, sonuçlarda kaderinize yön verir. Okuduğunuz kitapta bir cümlenin altını çizersiniz; izlediğiniz filmde duyduğunuz bir replik o anda sizi yakalar. Böyle olduğunda aklınız/kalbiniz geçmişin tortusu ile tıkanmıştır ya da yolunuzu kaybetmişsinizdir. Ve o bir satır söz kalbinizi açar, hedefinize ulaşmak için karşınıza tali yollar çıkıverir.
BİR SÖZ HAYATI DEĞİŞTİREBİLİR Mİ?
Konfüçyüs; “Uzun bir yolculuk, tek bir adımla başlar” der. Ama hayatınız bir otobüs gibidir, tam yer bulmuş oturacakken bir de bakmışsınız son durağa gelmişsiniz. Bu yüzden kaybedecek zaman yok… Belki de içinizdeki, en derinlerinizdeki verimli toprağa ektiğiniz tohumlar her yaşanmışlıkla damla damla sulanmış ve toprak altında köklenmiştir de siz farkında değilsinizdir! “Kendini bilmek, tüm bilgeliğin başlangıcıdır” der Aristoteles. Peki, gerçekten bir söz insanın hayatını değiştirebilir mi?Hayatınızı değiştiren veya hayatta kılavuzunuz olan bir söz var mıdır? Bir söz düşünün, gelişim ve değişimin kapılarını sonuna kadar aralayan… Bir söz düşünün, farkındalığı ateşleyen, bireyi yılmadan usanmadan bir hayat tarzı olarak olumlu dönüşümün meşakkatli sürecine iten… Bir söz düşünün, kişiye yeni bakış açısı kazandıran, düşünce fırtınalarına kaptıran, yeni sorgulamalar getiren…
DEĞİŞİM NEDİR?
“Ey kardeş! Sen ancak bir düşünceden ibaretsin. Ondan başka neyin varsa, kemiktir, ettir. Eğer düşüncen, manevi varlığın gül ise, sen de gül bahçesisin; diken isen küllüğe atılacak odun gibisin” der Mevlana… Bu nedenle “Bir söz okudum hayatım değişti” demek, yaşantının iyiye ve güzele doğru yönelmesidir. Kişi kendini buluyordur, tanıyordur ve hayatı bu eksende idrak etmeye başlamıştır. Birey aslında o andan itibaren önemsemediği pek çok olguyu keşfedebilmenin serüvenine dâhil olmuştur. Unutmamak gerek; her insan sadece kendini değiştirebilir, geliştirebilir. “Değişim” derken karakterin değişiminden değil, o karakterle yapılan seçimlerin, eylemlerin ve söylemlerin değişiminden bahsediyorum.
HAYATI ANALİZ ETMEK…
Hayatta ayakta kalmak için analiz etmek, neden-sonuç ilişkisini bilmek, yaşamın en azından dört işlemini anlamak gerekir. Tolstoy'un dediği gibi; “Hayat bizi resmen dört işlemle sınar; gerçeklerle çarpar, ayrılıklarla böler, insanlıktan çıkarır ve sonunda topla kendini der.” En önemlisi de tüm bu yöntemlerin sonucunda neticeye ulaşma becerisine kavuşmaktır. İnsanın hayatını bir kitabın değiştirmesi aslında her kitabın kendisindeki eksiği yüzüne vurmasıdır. Kişinin içindeki boşluğu ortaya çıkarır ve bilinci ayıltır. Elbet değişim, ona hazır olan için daha kolaydır. Peki, siz de değişime, hayatınızı değiştirecek bir aforizmayı duymaya hazır mısınız? Mesela; “Bugün keyifsiz misiniz?”, “Çözmeniz gereken bir yaşam bilmecesi mi var?”, “Hayatta tıkanıp kaldınız mı?”, “Artık kimseyi hatta kendinizi bile anlayamadığınızı mı düşünüyorsunuz?”, “İlişkinizde belirsizlikler mi yaşıyorsunuz?”, “Kendi kendinize ‘Bu durumda ne yapabilirim’ mi diyorsunuz?”, “Sizi çıkmazlarınızdan kurtaracak bir söz mü bekliyorsunuz?”İşte beklediğiniz söz kesinlikle bu sayfaların arasında saklıdır.
SÖZ UÇAR YAZI KALIR…
“Bir söz okudum hayatım değişti” dedirtecek Aforizmalar adlı kitabımdaki bir söz, size yol gösterecek, bilinmezlerin karanlığında bir ışık kaynağı olacaktır. Kelimeler arasında gezinirken aradığınız yanıtı bulacağınızı biliyorum. Kendi kendinize “Ben bunu daha önceden biliyordum” diyecek ve uçup giden nasihatleri ve sözleri size unutturan hafızanızı bu kitapla tazeleyecek, kalbinizle göreceksiniz. Ne de olsa “SÖZ uçar YAZI kalır…”