Medyaya yansıyan haberlere göre, ABD’nin Las Vegas kentinde yaşayan Sammie Matthews adlı bir kadın tatlı görünce bile boşaldığını belirtiyor ve “Tatlıları uzaktan görsem bile boşalıyorum. Bir anlığına kendimden geçiyorum!” diyor. 42 yaşındaki S. Matthews, küçücük bir kek bile görse, aklına aniden tuhaf erotik düşünceler geldiğini ve bunlarla çok heyecanlandığını anlatıyor. Keklere, pastalara hatta hemen hemen her türlü tatlıya cinsel anlamda takıntılı olan 140 kiloluk (ölümcül derecede şişman) S. Matthews kendini bu konuda asla kontrol edemediğini belirtiyor. Bu duruma tıp dilinde “sitophilia” adı veriliyor. “Gıda kullanımı yoluyla elde edilen cinsel uyarılma ya da haz alma” anlamına gelen sitophilia, kişinin beyninde gerçekleşen bir gıda oyunu… Bu oyunda kişi “zorunlu ve tekrarlayıcı” bir şekilde tatlı görünce, kontrolsüzce, kendinden geçiyor ve boşalıyor.
SİTOPHİLİA BİR TÜR CİNSEL SAPKINLIK HALİ…
Cinsel sapkınlık (parafili); normal cinsel ilişkiden sapma, yoğun sapkın fantezi, anormal arzular içinde bulunma anlamında kullanılan bir terim… Normal cinsel ilişki; karşı cinsten bir kişiyle boşalmayı amaçlayan, sevişmeyi ve penis-vajina birlikteliğini içeren bir ilişki diye tanımlanıyor. Bu kişinin cinsel arzuları cansız varlıklara, hayvanlara (zoofili), ölülere (nekrofili), kendine veya eşine işkence yapmaya (sadomazoşizm) çocuklara (pedofili) ya da yiyeceklere karşı (sitophilia) olabiliyor. Bu nedenle cinsel sapkınlıklar; genellikle tekrarlanan ve kişiye üzüntü veren özel cinsel fanteziler, yoğun cinsel dürtüler ve uygulamalar ile karakterize cinsel bozukluklar olarak biliniyor. Cinsel sapkınlıkların en tipik özelliği, cinsel uyarılma ve boşalmayla ilişkili olay, bilinçli ve bilinçsiz bileşenleriyle özel fanteziler… Fantezinin etkileri ve onun davranışsal gösterimi, kişinin cinsel alanın ötesine kadar uzanarak hayatını istila edebiliyor. En sık görülen cinsel sapkınlıklar; teşhircilik (egzibisyonizm), fetişizm, fortçuluk (frottörizm), pedofili (çocukculuk), mazoşizm, sadizm, röntgencilik (voyerizm), transvestik fetişizm… Bir tür cinsel sapkınlıkolan sitophilia yiyecek herhangi bir şey tarafından cinsel olarak uyarılma, tahrik olma, kendinden geçme veya boşalma hali olarak biliniyor. Gıda kullanımı yoluyla elde edilen cinsel uyarılma ya da haz alma şeklindeki cinsel dürtüler, davranışlar ya da fanteziler, sosyal ve mesleki işlevsellikte belirgin bir sıkıntıya ya da bozulmaya neden oluyorsa sitophilia tanısı konulabiliyor. Bir kültürde normal olarak kabul edilen bir davranış diğerinde tuhaf karşılanabileceğinden sitophilia tanısı kültürden kültüre değişebiliyor. Bu nedenle zaman zaman yapılan farklı cinsel etkinliklerin sitophilia olarak değerlendirilmemesi gerekiyor.
NEDEN OLUYOR?
Sitophilianın nedeni henüz tam olarak aydınlatılamadı… Normal kabul edilen cinsel arzular ancak çocukluğun ileri dönemlerinde kuruluyor. Başlangıçta tüm insanlar çocukluklarının oral ve anal dönem adı verilen erken dönemlerinde cinsel sapkınlık olarak kabul edilebilecek arzulara sahip… Normal gelişimde, 3–6 yaşlarında bu arzuların etkileri zamanla zayıflıyor. Sitophilialı kişide, ruhsal ve cinsel gelişimin daha erken aşamalarında takılma mevcut oluyor ve bu yüzden olgun cinselliğe erişemedikleri için sapkın cinsel arzular duyuyorlar. Çocukluk döneminden kalma fobiler, mantıksız korkular ve konumlar sitophiliaya zemin hazırlayabiliyor. Bu korkuların içine yetersiz konuşma, ani tepkimeler alma ve azar işitme gibi çocukluk dönemi kalıntıları eklenebiliyor. Çocuklar ebeveynleri ile kurdukları olumlu ilişkilerle ve onların dokunuşlarıyla güven duyabildikleri gibi hazda alıyorlar. Bu hazzı çocukluğunda yeterince alamayan çocuklar, yetişkin birer kadın olduklarında, bilinçdışı olarak bu eksikliklerini yiyecekleri haz ve ilgi şeklinde sembolize ederek kendi kontrollerinde almaya çalışabiliyorlar. Dolayısıyla haz almayı kendi kontrollerine alarak bu tür bir cinsel bozukluk geliştirebiliyorlar. Bunların dışında şizofreni veya madde kullanımı gibi muhakeme yeteneğini engelleyen ruh sağlığı ile ilgili çok özel durumlar, duygular, davranışlar ve diğer cinsel bozukluklar sitophilianın nedenleri arasında sayılabiliyor.
BELİRTİLERİ NELER?
Sitophilianın saptanmış 2 belirtisi var… Bunlardan biri, kişinin partnerinin vücudundan bir şey yiyerek cinsel uyarılma gerçekleştirmesi… Bu tür bir uyarılma için daha çok çikolata, bal, dondurma ve karamel gibi şekerli gıdalar tercih ediliyor. Bir diğeri ise, kişinin kendi bedeninde cinsel haz ya da uyarılma gerçekleştirebilmek için gıda ve cinsellik eşleştirmesi yapması… Bu durumda kişi cinsel haz alabilmek için cinsel çağrışımlar uyandıran ortası delik çörekler, muz, salatalık, kabak gibi meyve ve sebzeleri tercih edebiliyor. Teşhisin tam olarak konulabilmesi için bu özellikleri en az 6 ay boyunca sürmesi ve kişinin sosyal, mesleki ve diğer önemli alanlarında büyük sıkıntıya ve işlev bozukluğuna neden olması gerekiyor. Sitophilia davranışları yaşanılan yoğun stres nedeniyle artabiliyor. Bazı sitophilialı kişiler için, sapkın davranışlar onların hayatındaki temel cinsel aktiviteyi oluşturabiliyor. Bu kişiler her ne kadar farklı cinsel davranışlarının onları rahatsız etmediğini iddia etseler de, cinsel ilişkilerinde sıklıkla bozukluklar görülüyor. Hatta habere konu olan Sammie Matthews gibi kadınlar, kendilerini uyaracak uyaranlara yakın olmak amacıyla mesleklerini ve hobilerini cinsel tercihlerine göre seçebiliyorlar. Örneğin sitophilialı bir kadın pastane işletmeyi seçebiliyor.
TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
Sitophilia kişiden kişiye değişiklik gösterebilecek boyutlarda olan bir cinsel bozukluk… Ancak sitophilialı kişilerin davranışlarını değiştirmelerine yardımcı olmak mümkün… Sitophilia tedavisinin etkili olabilmesi için devamlılığının sağlanması gerekiyor. Ayrıca tedavinin başarısı, genel olarak kişilik gelişimi ve olgunluk düzeyi ile paralellik gösterebiliyor. Kişilik gelişimi daha ileri düzeylerde olan ve ciddi bir kişilik bozukluğu olmayan kişilerde tedavi daha kolay ve başarılı iken ağır kişilik bozuklukları gösteren kişilerde tedavi çok daha uzun sürebiliyor. Kişinin tedavi motivasyonunun yüksek olması da tedavi başarısını etkileyebiliyor. Tedavide öncelikle dinamik yönelimli cinsel terapi, bununla birlikte gerektiğinde ilaç tedavileri kullanılabiliyor. İlaçlar sitophilia ile ilişkin zorunluluğu hafifletebiliyor ve sapkın cinsel fantezilerin ve davranışların sayısını azaltabiliyor. Bazı vakalarda anormal cinsel davranışın sık göründüğü insanlara hormonlar verilebiliyor. Bu ilaçların çoğu kişinin cinsel dürtüsünü azaltarak işe yarıyor.