VAJİNİSMUS: “BİR KAÇINMA VE ERTLEME BOZUKLUĞU”

“Vajinismus”, cinsel bir işlev bozukluğu olarak tanımlanan ve kadınlarda cinsel ilişki sırasında PSOAS kaslarının, pelvik taban kaslarının ve pubokoksigeal, sfinkter vajina ve levator ani kaslarının yani aşk kaslarının istemli ve istemsiz olarak kasılması sonucu daha çok vajinanın girişinde hissedilen ağrı veya cinsel ilişkiyi imkânsız kılacak kadar şiddetli bir kasılma ile karakterize edilen bir durumdur. Bu durum, kadınların cinsel ilişkiye girmesini zorlaştırabilir ve ağrılı bir deneyime neden olabilir. 

CİSEF TANI KRİTERLERİ

Cinsel sağlık alanında Türkiye’nin en örgütlü ve en güçlü sivil toplum kuruluşu olan Cinsel Sağlık Dernekleri Federasyonu (CİSEF – www.cisef.org.tr)’na göre “vajinismus tanı kriterleri” şunlardır: Penisin vajinaya girme girişimleri sırasında veya jinekolojik muayene ve tampon yerleştirme gibi cinsel ilişki dışında kalan vajinal giriş ile ilgili durumlarda; (1) çok şiddetli ağrı, acı ve kanama olacağına dair bir “beklenti” içinde olma veya fobi düzeyinde belirgin bir cinsel anksiyete (korku, endişe ve kaygı) duyma, stres yaşama (2) vulvovajinada ve pelviste belirgin bir ağrı ve acı hissetme, (3) “partneri itme”, “bacakları kapatma”, “panik yapma”, “seksten kaçma ve kaçınma” ya da “seksi erteleme”, (4) PSOAS kaslarında, pelvik taban kaslarında ve pubokoksigeal, sfinkter vajina ve levator ani kaslarında yani aşk kaslarında aşırı kasılma, (5) “penis girişini sanki imkansızmış gibi algılama”, (6) penis girişinde sürekli ya da yineleyici olarak güçlük çekme veya (7) penisin vajinaya girememesi…

DSM-V TANI KRİTERLERİ

DSM, yani İngilizce adıyla Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Türkçe adıyla Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan ve zihinsel rahatsızlıklara tanı koymak için ölçütleri belirleyen bir kaynaktır. Tanı koymakta, Avrupa’da kullanılan ICD-10 diğer bir kaynak kitap olarak kabul edilir. Eskiden “seks korkusu”, “anahtarı kilide sokamama” ve “erteleme ve kaçınma bozukluğu” olarak tariflenen “vajinismus” ve “ağrılı ve acılı seks yapma bozukluğu” olarak bilinen “disparoni”, DSM-V’te “genito-pelvik ağrı ve penetrasyon bozukluğu” (GEPEB) olarak tek bir cinsel işlev bozukluğu olarak tanımladı ama ben bu birleşmeyi doğru bulmuyorum ve yine eskisi gibi vajinismus ve disparoninin iki ayrı cinsel işlev bozukluğu olarak ele alınması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü her iki cinsel işlev bozukluğundaki etiyolojik “cinsel senaryolar” ve tedavi süreçleri birbirinden çok farklıdır.

BELİRTİLERİ

Vajinismusun belirtileri şunlar olabilir:

1- Cinsel İlişki Denemeleri Sırasında Ağrı ve Acı Duyma: PSOAS kaslarının, pelvik taban kaslarının ve pubokoksigeal, sfinkter vajina ve levator ani kaslarının yani aşk kaslarının istemli ve istemsiz kasılması sonucu cinsel ilişki denemeleri sırasında ağrı ve acı hissedilir.

2- Cinsel İlişkiye Girememe: Vajinismus olan kadınlar genellikle cinsel ilişkiye girememe sorunu yaşarlar veya ilişkiye girmekte çok büyük zorluk çekerler.

3- Cinsel Anksiyete ve Stres: Cinsel ilişkiyle ilgili korku, endişe, kaygı ve stres duyguları vajinismus belirtileri arasında yer alır.

4- Vajinanın Panik Atağı: Vajinismusun en temel belirtisi “o an geldiğinde” kadının panik atağa benzer bir durum yaşamasıdır. Kadın kasılarak bacaklarını kapatır, partnerini iter, yoğun cinsel anksiyete duyar. Bilinci açık olsa da kontrolünü yitirir, kontrol bilinçdışının eline geçer, bilinçdışı tarafından “negatif bir hipnoz transı” haline getirilir. Bu bilinç kaybı sırasında bazı kişilerde bayılma da olabilir. Her yeni deneme öncekilerin etkisiyle daha fazla acılı ve zor olur. Sonunda bu durum içinden çıkılmaz bir “vajinismus kısır döngüsü”ne dönüşür. Vajinismusta hissedilen cinsel anksiyete çoğu zaman somut gerçeklere dayanmaz, sonradan öğrenilmiş yanlış deneyimlerle pekiştirilmiş duygu ve düşüncelerin bir sonucudur. Gerçekçi olmayan korkular, bilinçdışından köken alan cinsel anksiyete ve bunların sonucunda ortaya çıkan “vajinanın panik atağı” cinsel terapide yeniden öğrenme yoluyla ortadan kaldırılabilir.

5- Kasılma ve Sıkıntı Hissi: PSOAS kaslarında, pelvik taban kaslarında ve pubokoksigeal, sfinkter vajina ve levator ani kaslarında yani aşk kaslarında çok güçlü kasılmalar, sıkıntı hissi veya yanma gibi fiziksel belirtiler vardır.

NEDENLERİ

1- Psikolojik Faktörler: Her toplumda, her kültürde ve her yaşta evli ya da bekâr kadınlarda görülebilen vajinismus fizyolojik nedenlerin yanı sıra, genellikle psikolojik faktörlerden kaynaklanır. “Vajinismusa neden olan psikolojik faktörler” çok daha fazla ve kapsamlıdır, bunlar arasında en yaygın olanları şöyle sıralanabilir: Cinsellikle ilgili eksik ya da yanlış bilgiler, cinsel deneyimin olmaması, geçmişte yaşanan taciz, tecavüz gibi cinsel travmalar, kızlık zarı takıntısı, hamile kalma endişesi, acı duyma korkusu, tutucu ve baskıcı bir ailede yetişme, cinselliği kötü ve suç gibi algılatan dini ya da ahlaki hurafeler, çocuklukta şok edici cinsel görüntülere maruz kalma, evde şiddet yaşantısı, obsesif veya borderline kişilik özellikleri taşıma, partnere duyulan güven eksikliği, kadınlığın ve kadın olmanın reddedilmesi, cinsellikten, cinsel organlardan iğrenme, negatif beden algısı, partnerin cinsel isteğinin olmaması ve pasif bağımlı, şiddete eğilimli, aceleci, cinsel becerisi eksik ve yetersiz, deneyimsiz olması… 2- Cinsel Anksiyete Kısır Döngüsü: “Vajinismusa neden olan cinsel anksiyete” durumunda cinsel ilişkiyle ilgili yoğun cinsel anksiyete (korku, kaygı ve endişe) ve stres de vajinismus belirtilerini tetikleyebilir. 

3- Kültürel ve Sosya Faktörler: Bazı “kültürel ve sosyal faktörler” de vajinismus gelişiminde rol oynayabilir. 

4- Fizyolojik Faktörler: “Vajinismusa neden olan fizyolojik nedenler” arasında ilişki sırasında ağrıya neden olabilecek pelvik iltihaplar ve tümörler, vulvar vestibülit sendromu, üriner enfeksiyonlar, vajinal atrofi, kuruluk, sarkma ve diğer genital sistem anomalileri, yumurtalık kistleri, enfeksiyon ve kanser gibi hastalıklar yer alır. 

METASEKS CİNSEL TERAPİ 

Vajinismusun tedavisi MetaSeks Cinsel Terapi ile mümkündür ve başarılı sonuçlar alınabilir. Benzerlerinden üstün anlamına gelen “aşkınlık”; en basit anlamıyla “kendini aşma durumu”dur, beş duyunun ötesine geçip beş duyu ile algılanamayan ve fark edilemeyen gerçeklikler anlamındadır, görülen, bilinen, yaşanılan, deneyimsel dünyanın ötesine geçerek ya da deyim yerindeyse üstüne çıkarak “başka bir aleme geçme durumu”dur, fark etmektir, fark ettiğini fark etmektir, fark ettiğini fark ettiğini fark etmektir, dünyaya bir nevi dünya dışından bakabilme yetisidir. “MetaSeks” ise, “aşkın seks”tir, “seksin bir sonraki evrimi”dir, “geleceğin seksi”dir, cinsel sağlık biliminin yeni gelişme ve dönüşüm alanıdır, yeni bir dünya ve yeni bir gelecektir, “öteki ve anlamlı seks” demektir, “aydınlanmış ve bilgece seks” demektir, insanın doğa ile, kadınsı Venüs ve erkesi Mars doğası ile bir’liği hissetmesidir. Kendini bilmek aydınlanmak’tır, ötekini bilmek bilgelik’tir. Farkındalık ve içgörü aydınlanmayı sağlar, empati yapmak bilgelik getirir. Aydınlanmak, asıl gerçekliğe yani varlığın hakikatine uyanma, her şeyin an be an farkında olma ve açılma sürecidir, bilinçli farkındalıktır, derin bir farkındalık halidir, bilincin bilincinde olmaktır, şimdiki ana yargısız ve açık olarak dikkati vermektir ve bu anda her ne meydana geliyorsa kabullenmektir, hissetmek’tir, varlığı hissetmek’tir. Buradaki varlık kavramı her şeyin özünde ve derinliklerinde olan tek bir bilinç’tir. Var’lığı hissedilebilmek için zihnin sessizleştirilmesi, dikkattin tam ve yoğun bir biçimde şimdi’de bulunması gerekir. Bilgeleşmek ise, bilgeliktir, ötekini bilmektir, bilgili olmaktır, bilgiyi hayata uygulamaktır, güzel işler yapmaktır. Bilgeleşmek için olumlu yönde değişmek ve ötekini bilmek için emek vermek gerekir. İnsan kusurlarını azaltıp, ötekine değer verdikçe ve olumlu yönde değiştikçe bilgelik yolunda da hızla ilerler. Çift MetaSeks Cinsel Terapi ile hem kendini tanır hem de partnerini bilirse vajinismus kâbusunu geride bırakabilir, sağlıklı ve mutlu bir cinsel yaşama da sahip olur. MetaSeks Cinsel Terapi, vajinismusun altında yatan psikolojik faktörleri anlamak ve tedavi etmek için en etkili bir yöntemdir. Aşk kaslarını ve pelvik taban kaslarını yönetebilmek için ters kegel egzersizleri yapılabilir. Bu egzersizler vajinal kasların kontrolünü sağlamaya yardımcı olabilir. Seks koçluğu, cinsel eğitim ve cinsel danışmanlık, vajinismus olan kişilere cinsel sağlık konularında bilgi verir ve doğru cinsel bilgiyi edinmelerine yardımcı olur. Vajinal rehabilitasyon teknikleri, vajinal kasların gevşemesini ve cinsel ilişki sırasında rahatlama sağlamayı hedefler. Özet olarak MetaSeks Cinsel Terapi ile vajinismus tedavisi “multidisipliner bir yaklaşım” gerektirebilir ve “kişiye özel bir tedavi planı” oluşturulmalıdır. Bu nedenle, vajinismus belirtileriyle karşılaşan kişilerin MetaSeks Cinsel Terapi Eğitimi almış bir cinsel terapiste danışarak uygun tedaviyi alması önemlidir. Tedavi sürecinde sabırlı olmak ve tedaviye düzenli olarak devam etmek başarıyı artırabilir. “MsVenüs” gibi afrodizyaklar tedavide çok etkilidir. (www.astartepharma.com)

KADININ RUHUNA VE BEDENİNE SAYGILI VAJİNİSMUS TEDAVİSİ

Vajinismusta aşk kaslarının istemsiz kasılması gibi “bedensel engeller”in yanı sıra, cinsel ilişkiye girilmesine yüklenen bilinçdışı anlamlar ve bunlara bağlı ortaya çıkan korku ve kaygı reaksiyonları gibi “psikolojik engeller” de çiftin seks yapmasını, sağlıklı ve mutlu bir cinsel yaşama sahip olmasını engeller. “İnsanlar neden seks yapmak ister?” sorusunun yanıtı tedavi seçiminde çok önemlidir. “Çocuk yapmak, seksi bir görev gibi yerine getirmek veya eşi mutlu etmek” gibi yanıtlar bedensel engelleri aşmayı içeren ve daha çok jinekologların vajinaya dilatatör uygulaması şeklindeki girişimsel ve duygusuz tedavileri akla getirirken, “Cinsellikten karşılıklı zevk almak ve kadınlığı özgürce deneyimlemek” yanıtı ise psikolojik engelleri de aşmayı amaçlayan ve daha çok cinsel terapistlerin cinsel terapi uygulamalarını içeren bütüncül ve duygu odaklı bir tedaviyi akla getirir. Cinselliği özgürce ve keyifli yaşayabilen bir kadın olmayı amaçlayan gerçek bir tedavi; önce psikolojik engellerin aşılmasını, daha sonra da bedensel engellerin aşılmasını içermelidir. “Seks yapma korkusu ve kaygısı” olarak bilinen vajinismus, çoğu zaman bedensel değil zihinsel bir durum olduğundan, seksin istemsizce reddedilmesi olan bu duruma “beyinismus” adını veriyorum. Bu nedenle “bilimsel ve insani vajinismus tedavi yaklaşımı” olan MetaSeks Cinsel Terapi’de ilk hedef “psikolojik ve bedensel engelleri çiftin birlikte aşması”, ikinci hedef ise “aşkın seksi ve güzel sevişme sanatını öğrenmek ve geriye dönüşü engellemek” şeklindedir. Sadece penisin vajinaya girmesini içeren “çözüm odaklı” bir tedavi değil “sevgi ve hazzın karşılıklı paylaşılması”na ve aşkın sekse odaklı vajinismus tedavisi, bilimsel ve bütüncül olduğu kadar insani ve etik bir tedavidir. Ayrıca cinsel terapi, sadece bedensel engelleri aşmayı amaçlayan vajinismus tedavisi sonrası, ağrılı cinsel ilişki, cinsel isteksizlik veya orgazm olamama gibi ikincil cinsel işlev bozukluklarının ortaya çıkmasını engeller, yani “vajinismus semptomu mutasyona uğramaz”, sağlıklı ve mutlu bir evlilik için sağlam temellerin atılmasını da sağlar.