VAJİNİSMUS VE CİNSEL SOĞUKLUK
Vajinismusta başlangıçta cinsel ilişkiye girmede isteksizlik yoktur ancak ilişki sırasında acı duyma ve zarar görme duygusu ön plandadır, cinsel arzu ve vajende ıslanma mevcuttur. Ancak istense de cinsel ilişki başarılamaz. Oysa cinsel soğuklukta temel sorun cinsel ilişkiden zevk almamaktır. Ama her ikisinde de ayıp ve günah duygusu önemli yer tutar. Vajinismuslu kadınların çoğu hiçbir zaman cinsel ilişkiye girememiştir, yani halen bakiredirler veya daha önce cinsel ilişki başarılmışken sonradan olan bir ilişkiye girememe durumu söz konusudur. Cinsel soğuklukta ise cinsel ilişkiye daha önce girilmiştir, yani cinsel birleşme sorun olmaz. Ayrıca psikanilitik teoriye göre vajinismus, bastırma (represyon) savunma mekanizmasına karşı bir karşıt tepki kurma (reaksiyon formasyon) olarak frijiditeyle ilişkilidir; yalnız cinsel uyarılma ketlenmekte (inhibasyon) kalmamış bu ketlenmenin sürdürülmesini sağlamak ve tüm cinsel ilişkileri fiziksel olarak olanaksız kılmak için pozitif bir şey de yapılmıştır. Tipik vajinismus vakaları, penisin girmesini olanaksız kılan spazmlar doğururlar. Vajinismus çoğunlukla katıksız ketlenme olmaktan çok, pozitif bir dönüştürme (konversiyon) bulgusudur (semptom). Bu nedenle, yalnız cinselliğe bir engel koyma eğilimini değil, aynı zamanda şekil değiştirmiş bir bilinç dışı arzuyu da belirtir. Bu arzu, penisten vazgeçme veya onu koruma arzusu olabilir; başka deyimle vajinismus, kadınsı hadım edilme (kastrasyon) kompleksinin öç alma tipinin bir anlatımı olabilir veya pelvis döşemesinin spazmı anal bir penis özlemi kavramını belirtebilir (penisi dışa itme veya tutma anal fikri). Kadınlar da erkekler gibi bu ketlenmeyi gizlemek için aşırı cinsel bir davranış gösterebilirler. Kişinin frijit olmadığını kanıtlamak için duyduğu narsisistik (üstünlük duygusu olan, beğenilme gereksinimi hisseden ve empati yapamayan kişi) gereksinmeden doğan bir davranış buna örnek gösterilebilir.